Osmanlı döneminde Gümüşhane ve çevresinde daha çok sosyal amaçlı Para Vakıfları kurulmuştu. Bu çeşit vakıflar genellikle belli bir köy veya mahalle halkının ortak ihtiyaçlarını karşılamak, aralarında yardımlaşma ve sosyal dayanışmayı sağlamak için tesis edilmiştir. Dini müesseselerin, çeşme, yol, köprü gibi imar faaliyetlerinin sürdürülmesinde para vakıfları etkin bir rol oynamıştır. Yaptığım araştırmalar sonucunda kayıtlarına ulaşabildiklerimi aşağıda bulacaksınız.
Uğurtaşı köyü Trabzon’dan Erzurum’a giden yol üzerinde bulunması sebebi ile kervanlara ev sahipliği yapmıştır. Bu durumun köyün çağdaş görünümüne katkı sağladığı yadsınamaz bir gerçektir. 1800’lü yılların başında kervanlar köyde Tufan Ağa’ya (1785-1842) (Karakullukçu) ait vakıf hanında ihtiyaçlarını giderir, burada dinlendikten sonra yollarına devam ederlerdi. (Ek-10) Tufan Ağa Vakfı köyden geçen Hintli ve Mısırlı kervanların her türlü ihtiyacını karşılardı. Vakıf aynı zamanda yörede yaşayan Rum ve Ermenilere iyi davranır, ekonomik olarak düşkün olanlara yardım ederdi. Bu münasebetle burada konaklayan ve çevrede yaşayan hali vakti yerinde insanlar Tufan Ağa’nın vakfına yiyecek, giyecek ve para yardımında bulunurlardı. Tufan Ağa da bölgede bulunan fakirlere, dul ve yetimlere yiyecek, giyecek ve para yardımı yapardı.
Gümüşhane ve çevresinde 1870-1914 yılları arasında 28 para vakfının kurulduğu tespit edilebilmiştir. Bu 28 para vakfının en fazla para vakfedeni, Torul Kazası İstavri Köyü’nden Karakullukçuoğlu Tahir Ağa’nın (1878-1934) 15.000 kuruşluk vakfıdır. Bu vakıf 15 Eylül 1909 (29.08.1327) tarihinde kurulmuştur. Tahir Ağa, vakfettiği 15.000 kuruşun her yıl kâra verilip elde edilen gelirden köyündeki caminin imamına 1.000 kuruş, vakfın yöneticisine 300 kuruş, kalanın ise müezzin ile caminin tamirine harcanmasını şart koşmuştur. Ek-11’de bu konularda detaylı çalışma yapmış olan Doç. Dr. İsmail Kıvrım’ın çalışmasını bulabilirsiniz. Ek-12’de ise Tahir Karakullukçu’nun para vakfı bağış listesini bulabilirsiniz. (Bu bilgiler, Hüsnü Karakullukçu’dan intikal eden belgelerden elde edilmiştir.)
Uğurtaşı köyünde mütevelli müessesesi ve vakıf çokça bilinen şeylerdir. Nitekim Tahir Ağa Vakfı’ndan başka camiye ait bir vakıf da mevcuttu. Trabzon Boztepe Mahallesi’nde İran Mezarlığı’na bitişik (şimdi Yenicuma pazar yeri) 2-3 dönümlük arsa kayıtları Trabzon Vakıf Müdürlüğü kayıtlarında görülmektedir. Ancak bilemediğimiz bir sebeple cami vakfının tüzel kişiliği kaldırılmıştır. Köyümüzde mütevelli usulü Osmanlı döneminde olduğu gibi cumhuriyet döneminde de devam etmektedir. Köye ait nakit varlıkların yönetimi bu mütevelliyi oluşturan sırasıyla Osmanlı döneminde Bekir Karakullukçu (1856-1904, Baytar), sonrasında amcaoğlu Tahir Karakullukçu (1878-1934), cumhuriyet döneminde ise Ziya ve Orhan Karakullukçu tarafından gerçekleştirilmiş olup, 2005 yılı itibarıyla köy muhtarlığına teslim edilmiştir.
